Σκοπός και τεχνική

Η αξονική στεφανιογραφία είναι μια από τις νεότερες τεχνικές απεικόνισης της καρδιάς που πλέον χρησιμοποιείται διεθνώς και ευρέως για την έγκαιρη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου, δηλαδή της εντόπισης στενώσεων των αρτηριών που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε έμφραγμα. Επιτρέπει την απεικόνιση των στεφανιαίων αγγείων της καρδιάς (στεφανιογραφία) αναίμακτα και ανώδυνα με τη χρήση αξονικής τομογραφίας. Η εξέταση διαρκεί λίγα δευτερόλεπτα όπως και κάθε άλλη αξονική τομογραφία. Διενεργείται με πολυτομικό αξονικό τομογράφο, 64 τομών, και με ενδοφλέβια έγχυση σκιαστικού για να είναι δυνατό να επιτευχθεί τρισδιάστατη απεικόνιση των στεφανιαίων αγγείων και της πιθανής αθηρωματικής πλάκας (εικόνα 1). Αμέσως μετά ο ασθενής μπορεί να πάει στο σπίτι του και να επιστρέψει στην κανονική του δραστηριότητα, χωρίς να απαιτείται νοσηλεία.

Ενδείξεις

Η αναίμακτη αξονική στεφανιογραφία διενεργείται για τον εντοπισμό αθηρωματικής πλάκας και στενώσεων στα στεφανιαία αγγεία της καρδιάς σε άτομα ασυμπτωματικά που έχουν προδιαθεσικούς παράγοντες (όπως υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, δυσλιπιδαιμία, κάπνισμα, παχυσαρκία) για καλύτερη εκτίμηση του κινδύνου να εμφανίσουν ένα καρδιακό επεισόδιο. Ακόμα έχει ένδειξη να γίνεται σε άτομα που έχουν συμπτώματα και ένα αμφίβολο τεστ κόπωσης, ίσως γιατί δεν μπόρεσαν να το ολοκληρώσουν. Επιπλέον έχει ένδειξη σε άτομα με φυσιολογικό τεστ κόπωσης που παρόλα αυτά συνεχίζουν να έχουν συμπτώματα. Ταυτόχρονα, εκτός από τα στεφανιαία αγγεία μπορούμε να εκτιμήσουμε όλες τις δομές της καρδιάς (κοιλότητες και βαλβίδες) καθώς και την αορτή για τυχόν ανευρύσματα.

Συμπεράσματα

Επομένως, η αναίμακτη αξονική στεφανιογραφία έχει ένδειξη για τον αποκλεισμό ή την αρχική διάγνωση της στεφανιαίας νόσου που θα καθοδηγήσουν την βέλτιστη προληπτική φαρμακευτική αγωγή για αποφυγή του εμφράγματος. Μόνο όταν η ύπαρξη εκτεταμένης στεφανιαίας νόσου που προκαλεί σημαντική στένωση επιβεβαιωθεί από την αναίμακτη αξονική στεφανιογραφία, τότε θα χρειαστεί η διενέργεια της κλασσικής αιματηρής στεφανιογραφίας με στόχο την αγγειοπλαστική.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Οδηγίες προς τους εξεταζόμενους

Η εξέταση είναι εύκολη, γρήγορη και αναίμακτη. Ο ασθενής πρέπει πριν από την εξέταση να ενημερώσει τον ιατρό για τυχόν αλλεργίες ή νεφρική δυσλειτουργία για να ληφθούν πρωστατευτικά μέτρα. Αν λαμβάνει μετφορμίνη για σακχαρώδη διαβήτη (π.χ. Glucophage) ή σιλδεναφίλη (π.χ. Viagra) θα πρέπει να τα διακόψει από μια μέρα νωρίτερα. Κατά την ημέρα της εξέτασης ο ασθενής αποφεύγει να καπνίσει ή να πιεί καφέ αν είναι δυνατόν ώστε να έχει όσο το δυνατό πιο χαμηλούς καρδιακούς παλμούς. Για να γίνει η εξέταση σωστά θα πρέπει οι σφύξεις του να είναι εκείνη την ώρα γύρω στους 60 παλμούς. Για να το πετύχουμε αυτό συνήθως ο ιατρός χωρηγεί εκείνη την ώρα χάπι β-blocker από το στόμα και περιμένουμε μέχρι οι παλμοί του ασθενούς να πέσουν στο επιθυμητό όριο. Αυτό σημαίνει ότι ο ασθενή μπορεί να χρειασθεί να περιμένει πριν την έναρξη της εξέτασης. Ο ασθενής προσέρχεται νηστικός από 4 ώρες νωρίτερα και φέρει μαζί του ένα σκιαστικό που του χορηγείται ενδοφλέβια την ώρα της εξέτασης. Μετά την εξέταση ο ασθενής παραμένει για λίγο στην κλινική και μετά μπορεί να φύγει μόνο του για το σπίτι. Ο ασθενής στο σπίτι δεν επιβαρύνει με κανένα τρόπο τους δικούς του εξαιτίας της εξέτασης και το μόνο που χρειάζεται είναι να ενυδατωθεί καλά.

 

 

 

Ο ιατρός έχει εκπαιδευτεί στη συγκεκριμένη τεχνική στο Leiden University Medical Centre της Ολλανδίας και κατέχει το ανώτατο επίπεδο πιστοποίησης (Level 3) από το Society of Cardiac Computed Tomography (SCCT, USA) για την διενέργεια της εξέτασης

Βασίλειος Καμπερίδης, MD, MSc, PhD, FESC

Καρδιολόγος