Τεστ κόπωσης με τη χρήση υπερηχογραφήματος καρδιάς για έγκαιρη διάγνωση ισχαιμίας ή σοβαρής βαλβιδοπάθειας.
Η δυναμική υπερηχοκαρδιογραφία είναι μια από τις νεότερες εφαρμογές του υπερηχοκαρδιογραφήματος καρδιάς. Στην ουσία, πρόκειται για τεστ κόπωσης, όπου εκτός από πλήρη ηλεκτροκαρδιογραφική παρακολούθηση, ο καρδιολόγος κάνει ταυτόχρονα και υπερηχογράφημα καρδιάς. Ο ασθενής ασκείται σε ειδικό εργομετρικό ποδήλατο για να αυξηθούν οι καρδιακοί παλμοί. Για τους ασθενείς που δεν μπορούν να ασκηθούν καθόλου ή επαρκώς ώστε το τεστ να είναι διαγνωστικό, η εξέταση μπορεί να γίνει με χορήγηση φαρμάκου που αυξάνει τους καρδιακούς παλμούς, αντί για άσκηση. Το υπερηχοκαρδιογράφημα γίνεται σε όλη τη διάρκεια του τεστ και συνήθως χορηγείται κατάλληλο σκιαστικό που αυξάνει τη διαγνωστική ακρίβεια, και δεν επιδρά στη νεφρική λειτουργία.
Η εξέταση αυτή δίνει σημαντικές πληροφορίες για τη λειτουργία της καρδιάς όχι μόνο μέσω του ηλεκτροκαρδιογραφήματος αλλά επιπλέον και μέσω του υπερηχογραφήματος, αυξάνοντας τη διαγνωστική ακρίβεια του τεστ κόπωσης. Η πιθανή ισχαιμία μυοκαρδίου από στένωση στεφανιαίας αρτηρίας μπορεί να ανιχνευθεί σε πιο πρώιμο στάδιο με τη μέθοδο αυτή. Στην περίπτωση που το τεστ γίνει με χορήγηση φαρμάκου αντί για άσκηση, μας παρέχονται και επιπλέον πληροφορίες για τη βιωσημότητα του μυοκαρδίου. Η διαγνωστική ακρίβεια της μεθόδου είναι συγκρίσημη με τη δοκιμασία «θαλλείου» με σπινθηρογράφημα, χωρίς όμως να επιβαρυνθεί ο ασθενής με ραδιενέργια και για το λόγο αυτό μπορεί να επαναλαμβάνεται όσο συχνά κρίνεται απαραίτητο.
Εκτός από τον έλεγχο για ισχαιμία, η δυναμική υπερηχοκαρδιογραφία με τη χρήση ποδηλάτου ή φαρμακευτικά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για εκτίμηση βαλβιδοπάθειας της καρδιάς. Κατά την κόπωση μπορεί να γίνει πιο ολοκληρωμένη αξιολόγηση της σοβαρότητας της βαλβιδοπάθειας, όπως της στένωσης της αορτικής βαλβίδας ή της ανεπάρκειας της μιτροειδούς και να οδηγήσει σε έγκαιρη διάγνωση και κατάλληλη αντιμετώπιση.
Επομένως, το τεστ κόπωσης με τη χρήση υπερηχογραφήματος καρδιάς μπορεί να γίνει με άσκηση (ποδήλατο) ή φαρμακευτικά (χωρίς άσκηση) και να πετύχει έγκαιρη διάγνωση στεφανιαίας νόσου και σοβαρής βαλβιδοπάθειας.
Οδηγίες προς τους εξεταζόμενους:
Πριν την εξέταση, ο ασθενής αναφέρει στον ιατρό όλα τα φάρμακα που λαμβάνει, γιατί πιθανόν θα πρέπει να προηγηθεί διακοπή του β-blocker για 2 μέρες πριν την εξέταση. Τα υπόλοιπα φάρμακα τα λαμβάνει κανονικά. Ο ασθενής προσέρχεται για την εξέταση νηστικός από 3 ώρες πριν και φέρει μαζί του το σκιαστικό που θα χρησιμποποιηθεί την ώρα της εξέτασης. Το σκιαστικό δεν είναι νεφροτοξικό και δεν αντενδείκνειται η χρήση του σε νεφροποαθείς. Επιπλέον φέρει μαζί του τις προηγούμενες καρδιολογικές του εξέτασεις για καλύτερη ενημέρωση του ιατρού. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης ο ασθενής είναι ξαπλωμένος στο εξεταστικό κρεββάτι, όπως όταν κάνει διαθωρακικό υπέρηχο και του χωρηγείται φάρμακο ενδοφλεβίως το οποίο κάνει την καρδιά του να δουλεύει πιο δυνατά και πιο γρήγορα. Σε όλη τη διάρκεια της εξέτασης η αρτηριακή του πίεση και η καρδιακή του συχνότητα είναι υπό συνεχή επιτήρηση και ο ασθενης είναι ασφαλής. Περιοδικά του χορηγείται το σκιαστικό ενδοφλεβίως και ο ιατρός του κάνει υπέρηχο διαθωρακικά. Το τεστ κατά κανόνα ολοκληρώνεται όταν αυξηθούν οι καρδιακοί παλμοί στο επιθυμητό επίπεδο, εκτός αν ο ιατρός κρίνει διαφορετικά. Στο τέλος της εξέτασης επαναφέρουμε την καρδιακή συχνότητα στα αρχικά επίπεδα και ο ασθενής είναι ασφαλής να φύγει οδηγώντας ακόμα και μόνος του.
Ο ιατρός έχει εκπαιδευτεί στη συγκεκριμένη τεχνική στο Hammersmith Hospital και στο Royal Brompton Hospital του Λονδίνου και στο Leiden University Medical Centre Ολλανδίας και είναι πιστοποιημένος από το Ελληνικό Υπουργείο Υγείας για την διενέργεια της εξέτασης.
Βασίλειος Καμπερίδης MD, MSc, PhD, FESC
Καρδιολόγος